Prof. Dr. Özlü’den ‘sessiz katil’ uyarısı: “Soludukça kanınızda yerini alıyor”
Göğüs hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Tevfik Özlü, kış aylarında artan karbon monoksit zehirlenmesine ilişkin önemli uyarılarda bulundu. Özlü, karbon kaynağı içeren yakıtların tam yanmaması sonucu oluşan karbonmonoksitin kokusuz, renksiz ve tatsız olması nedeniyle tespit edilmesinin çok zor olduğunu belirterek, maddenin kandaki oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerine güçlü bir şekilde bağlanarak ölümcül sonuçlara yol açabildiğini vurguladı.
‘KOKUSU VE TADISI YOK’
Prof.
Karbon monoksit “sessiz katil” olarak bilinen bir maddedir. İçine çektiğinizde havada olup olmadığını anlayamazsınız. Kokusu ve tadı yoktur. Nefes aldıkça kanınızda yerini alır. Kanda oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerimize bağlanma potansiyeli yüksektir. Ortamda karbon monoksit varsa tüm kırmızı kan hücrelerimizi kaplar ve oksijen taşıyamaz hale gelir. Bunun sonucunda kişi boğularak ölüyor” dedi.
“UYUYORLAR”
Zehirlenmelerin çoğunlukla uyku sırasında meydana geldiğini vurgulayan Özlü, şöyle konuştu: “Genellikle uykuda yakalanıyorlar çünkü ölmeden önce tatlı bir uyku geliyor. Akşam yatmadan önce sobaya daha fazla kömür atılıyor. Hava giriş ve çıkışları kapatılarak soba sabaha kadar yanıyor. Bu da içindeki kömürün tamamen yanmasını engelliyor.
Bu eksik yanmada aslında bol miktarda karbon monoksit ortaya çıkar. Geceleri güneybatıdan veya rüzgar estiğinde bu duman evi doldurabilir. Genellikle pek çok kişi sobanın yakıldığı odada uyur. Bu insanlar sabah uyanamıyorlar. İşe ya da okula gidemedikleri zaman çevredeki insanlar onlara ulaşmaya çalışıyor. “Bu her yıl defalarca tekrarlanan bir senaryo” dedi.
‘CİDDİ SONUÇLARA YOL AÇIYOR’
Şofben ve egzoz gazı zehirlenmelerine değinen Özlü, şöyle konuştu: “Şofben zehirlenmesi dediğimiz bir olay var. Banyoların küçük olması, havalandırma deliklerinin yetersiz olması ve şofbenin sızıntı yapması nedeniyle kişi duş alırken zehirleniyor. Banyoda zehirleniyor ya da zehirlenme belirtileri gösterebiliyor. Diğer bir senaryoda ise araçtaki kişiler kapalı otoparkta bekliyorsa üşümemek için motoru çalıştırıyorlar.
Bu sırada egzozdan çıkan gaz kapalı bir ortamda araca doluyor. Bu da araçta zehirlenmelere neden oluyor. Bütün bunların asıl sorunu karbonmonoksit zehirlenmesidir. Bu çok ciddi sonuçlara yol açar. Ölümle sonuçlanabilir. Kişi hayatta kalsa bile yoğun bakım tedavisi gerekebilir. Şeker bazen kalıcı olarak organlarda kalabiliyor” dedi.
‘HASTAYA YOĞURT VERMEYİN’
Zehirlenme belirtilerini anlatan Özlü, şöyle konuştu: “Zehirlenmeyi fark edip ani bir yorgunluk, uyuşukluk, halsizlik veya baş ağrısı hissediyorsanız bunun normal olmadığını ve zehirlendiğinizi düşünmelisiniz. Bu gibi durumlarda dışarıya çıkmalısınız. 112’yi yardım için aramalısınız.
Bu durumu yaşayan bir hastayla karşılaşırsanız onu zemin kata alıp dışarıda tutmalısınız. Hastaya yoğurt vermek, diş macununu sıkmak gibi şeyler yapmayın. Yapılması gereken tek şey; “Hastanın temiz, açık hava almasını sağlamak ve üst katların zemin kata indirilmesiyle ilgili” dedi.
